Lojistik son yüzyıllarda ortaya çıkan ve günden güne daha da gelişen bir alan olmakla birlikte, önemi sanayinin gelişmesiyle dünyanın dört bir yanına dağılarak artmıştır. Başlangıçta lojistik, askeri personelin, teçhizatın ve malların hareketini düzenlemede önemli bir rol oynasa da, günümüzde lojistik terimi, ticari malların tedarik zinciri içerisinde taşınmasını gerektiren her türlü bağlam için kullanılmaktadır. Peki ya lojistik nedir? Bu yazımızda lojistik yönetiminin ne olduğunu, ne işe yaradığını ve alanları hakkında bilgilendirme yapacağız.
Lojistik Nedir?
Lojistik, birçok işletme tarafından, kaynakların tedarik zinciri boyunca nasıl yönetildiğini ve taşındığını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Lojistik yönetimi, malların üretim noktasından tüketim noktasına kadar verimli bir şekilde taşınmasını ve depolanmasını planlama ve yürütme sürecini yönetir.
Lojistikte yönetilen kaynaklar arasında zaman ve bilgi gibi maddi olmayan öğelerin yanı sıra, gıda, malzeme, hayvanlar, ekipman ve sıvılar gibi fiziksel öğeler de bulunur. Fiziksel öğelerin lojistiği genellikle bilgi akışı, malzeme taşıma, üretim, paketleme, envanter, nakliye, depolama ve sıklıkla güvenliğin yönetimini içerir. Günümüzde önemi artarak en yaygın lojistik yönetimi haline gelen e-ticaret lojistiği, online alışveriş platformları üzerinden gerçekleştirilen satış işlemlerinden sonra başlayan ve ürünlerin depolanmasından teslim edilmesine kadar olan tüm süreçleri kapsar.
Lojistik Ne İşe Yarar?
Lojistik, işletmelerin birçok farklı şekilde fayda sağlamasına yardımcı olur. Lojistiğin sağladığı faydalar arasında ilk sırada müşteri memnuniyeti gelir. Lojistik müşterilere ürünleri doğru zamanda, doğru ürünü teslim etmesiyle güvenilirliğini artırır. Etkili bir lojistik yönetimi müşteri sadakatini ve tekrar iş yapma olasılığını artırır.
Ürünlerin küresel pazarlara açılmasına olanak sağlayan lojistik yönetimi, mal ve hizmetlerin farklı coğrafyalara taşınmasını, uluslararası tedarik zincirlerini ve global ticaretin gelişmesini sağlar.
Aynı zamanda taşıma, depolama ve malzeme yönetimi konusunda maliyeti azaltmaya yardımcı olan lojistik, etkili stok yönetimi ve optimizasyon teknikleri sayesinde gereksiz stok tutma maliyetlerini de azaltır.
Lojistiğin amacı müşteri ihtiyaçlarını zamanında ve uygun maliyetli bir şekilde karşılamaktır. Operasyonların zamanında gerçekleştirilmesi lojistik sektörünün bir parçasıdır.
Lojistik modern rekabetçi dünyada operasyonların verimli ve ucuz gerçekleştirilmesi ihtiyacını gidermek açısından büyük önem taşımaktadır. Günümüzde lojistik, sürdürülebilir iş uygulamalarını destekleme konusunda önemli bir rol oynar. Çevresel zararları azaltıp verimliliği artırarak, işletmelerin çevreye verdiği zararı en aza indirir. Karbon emisyonlarını düşürmek, enerji tüketimini azaltmak ve sürdürülebilir kaynak kullanımını teşvik etmek gibi konulara odaklanır.
Lojistik, herhangi bir ticari operasyonun önemli bileşenlerinden biridir. İşletmelerin tedarik zincirlerini yönetmelerine, maliyetleri azaltmalarına ve ürünleri müşterilere zamanında ve iyi durumda teslim etmelerine yardımcı olur. İşletmeler, etkili lojistik yönetimine yatırım yaparak rekabet güçlerini artırabilir ve pazarda rekabet avantajı elde edebilir. Aksi takdirde bir lojistik süreci iyi yönetilmiyorsa, şirketlerin maliyetlerini ve kalitelerini düşürebilir.
Temel Lojistik Alanları Nelerdir?
Lojistik alanları işletmelerin ihtiyaçlarına göre farklılık gösterir. Çeşitli lojistik alanları bulunmaktadır. Bunlar;
- Nakliyat: Ticaretin en önemli unsurlarından biri olan nakliyat, mal ve hizmetlerin bir noktadan diğerine taşınmasını üstlenir. Deniz, hava, kara ve demiryolu olmak üzere farklı taşıma yolları üzerinden gerçekleştirilir.
- Dış Ticaret: Mal ve hizmetlerin uluslararası lojistik firmaları aracılığıyla yurt dışındaki pazarlara açılmasıdır. Gümrük işlemleri, uluslararası taşıma yönetimi ve yasal düzenlemelere uyum gibi konuları içerir.
- Stok Yönetimi: Müşterilerin isteklerini karşılamak ve gereği kadar ürünü dengeli bir şekilde depolamak için planlama ve kontrol işlemlerinine denir.
- Tersine Lojistik: Ürünlerin müşteriye ulaştıktan sonra iade süreçlerini, atık yönetimini ve yeniden kullanımını içeren süreçtir.
- Depolama ve Dağıtım: Belirli noktalardan gelen ürünlerin tüketiciye ulaşması aşamasında, malların zarar görmemesi ve kolay erişilebilir olması için koruma ve muhafaza yapılan yerdir. Ürünlerin depolandıktan sonra sınıflandırılması, paketlenmesi ve tüketiciye dağıtılması işlemlerini içerir.
- Acil Durum Lojistiği: Doğal afetler, krizler ya da acil durumlar esnasında hızlı ve etkin bir şekilde yardım ve hizmetlerin yönetilmesi, depolanmasını sağlayan bir lojistik alanıdır.
Bu alanlar, lojistik sektörünün genişliğini ve çeşitliliğini gösterirken her biri, modern tedarik zincirlerinin verimli ve etkili bir şekilde işlemesi için önemli bir role sahiptir.
Lojistik Firmaları Ne İş Yapar?
Lojistik firmaları oldukça geniş bir hizmet kapasitesine sahip olmakla birlikte, ürünlerin üretiminden, tüketiciye ulaşana kadar olan tüm süreçleri yönetir. Mal ve ürünlerin nakliyesi lojistik firmalarının en temel hizmetlerinden biridir. Bunun yanı sıra depolama ve dağıtım, stok yönetimi, iade edilen ve atık ürünlerin yönetimi, lojistik danışmanlık, gümrükleme ve ambalajlama gibi birçok farklı alanda hizmet sunarlar.
Bu şekilde lojistik firmaları modern tedarik zincirinde önemli bir rol oynarlar ve çeşitli endüstrilerdeki işletmeler için kritik bir öneme sahip kompleks lojistik ihtiyaçlarını yönetir ve optimize eder, böylece işletmelerin daha verimli ve maliyet etkin çalışmasını sağlar.
